Μέχρι τώρα είχαμε ελπίδα. Όταν λέμε τώρα, δεν εννοούμε ακριβώς τώρα, αλλά μέχρι πριν από ‘ένα δύο μήνες. Γιατί τους τελευταίους δύο μήνες, η αρθρογραφία άλλαξε για το μάτια του παρατηρητικού αναλυτή. Δηλαδή για αυτόν που έχει δύο μάτια και βλέπει από αυτά.Η λέξη πτώχευση αρχίζει και περιλαμβάνεται στο καθημερινό λεξικό. Μην ανησυχείτε. Όσο περνάει ο καιρός θα συμπεριλαμβάνεται όλο και περισσότερο, είτε για να τρομάζει είτε για να προετοιμάζει. Την επόμενη μέρα την δικιά μας, αλλά κυρίως και την επόμενη μέρα την δικιά τους.
Ουσιαστικά δεν έχει αλλάξει τίποτα από τον Μαΐο του 2010. Ούτε οι πιθανότητες για πτώχευση έχουν αυξηθεί και φυσικά ούτε το μνημόνιο είχε να κάνει τίποτα με την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης. Το μνημόνιο ήταν μια σειρά από μέτρα, τα οποία ήταν κατά βάση και λογικά και σωστά αλλά καταστροφικά για μια χώρα σε τέτοια κατάσταση. Κάπως έτσι, οι στόχοι ενός μνημονίου που ήταν η σωτηρία μας γίνονται η βάση μιας πτώχευσης. Μόνο η Ελλάδα θα μπορούσε να το κάνει αυτό.
Και μιλώντας για αυτά που μόνο η Ελλάδα μπορεί να κάνει, φαντάζομαι ότι σήμερα δεν διαπιστώσατε ούτε μια γραμμή ανάλυσης για τα τεκταινόμενα στην Γερμανία και τις επιπτώσεις τους, για την αγορά ομολόγων στην πρωτογενή αγορά. Με την ίδια ευκολία που πανηγυρίζαμε για θριάμβους και γενναιοδωρίες, με την ίδια ευκολία ξεχάσαμε ότι μία από τις παραμέτρους των αποφάσεων που μας έκαναν να πανηγυρίζουμε μπορεί και να είναι πλέον παρελθόν.
Αντιγράφω από το σημερινό άρθρο του κ. Παπαδημητρίου «Εφαρμογή πρώτα, ρύθμιση μετά ,» στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υποτιμώ όσα παραχώρησαν στην Ελλάδα οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι, με τον χρόνο αποπληρωμής του χρέους και τη μείωση του κόστους. Όμως, όταν θα έχει κάνει και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τη δική του αντίστοιχη δουλειά, το πρακτικό αποτέλεσμα θα είναι μικρό όσο κι αν κάνει τη διαφορά. Στην πράξη, λοιπόν, το υψηλότερο σημείο του κόστους εξυπηρέτησης (ως αναλογία στις εκτιμώμενες εισπράξεις από εξαγωγές) θα μειωθεί για την περίοδο 2013-2015 από 17% σε 12,6%
Φυσικά δεν τα υποτιμά και φυσικά η πιθανή εμπλοκή στο θέμα της αγοράς ομολόγων δεν κάνει την διαφορά. Επίσης, έτσι για να είμαστε και να είσαστε ρεαλιστές, η μείωση του κόστους είναι πολύ μικρή για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Φαντάζομαι ότι στο μνημόνιο οι στόχοι που είχαν τεθεί ήταν περισσότερο αισιόδοξοι ή οτι για ένα περίεργο λόγο το μνημόνιο αντιμετώπιζε το πρόβλημα. Συνεχίζει ο αρθρογράφος.
Μοιάζει παράδοξο, αλλά είναι αληθινό: «Οι κίνδυνοι να μην επιτύχει (η Ελλάδα) την επιστροφή της στην αγορά ομολόγων είναι σαφώς μεγαλύτεροι σήμερα»! Θα περίμενε κανείς το ακριβώς αντίθετο από την παρατήρηση αυτή που συναντά στη σελίδα 21 της τελευταίας, τρίτης, έκθεσης των εμπειρογνωμόνων του Ταμείου. Εξάλλου, αμέσως μετά, σημειώνουν πως «οι προοπτικές θα βελτιώνονται όσο θα προχωρά η δυναμική εφαρμογή του προγράμματος και αυτό θα βοηθά τις (οικονομικές) αρχές να χτίζουν καλή φήμη». Ωραία ακούγεται, αλλά κάπως ασαφές. Δεν αρκούν, δηλαδή, οι «δρασκελιές» που όπως σημειώνουν οι άνθρωποι του Ταμείου κάναμε «στην κατεύθυνση των στόχων (του προγράμματος)»; Δεν είναι επαρκές το γεγονός ότι «συμπληρώσαμε με επιτυχία την πρώτη φάση προσαρμογής»;
Ναι, είναι παράδοξο το πώς μια χώρα που συρρικνώνεται συνέχεια η οικονομία της, που έχει 15% επίσημη ανεργία και θα έχει 20% λίαν συντόμως (άσε την ανεπίσημη ανεργία), πού έχει ένα χρέος της τάξης του 140% και θα έχει 157 % όταν τελειώσει το μνημόνιο είναι σε χειρότερη θέση σήμερα. Δυστυχώς το παράδοξο δεν είναι αυτό. Το παράδοξο είναι τι σκεφτόμασταν τον Μάιο του 2010. Αν σκεφτόμασταν κάτι ή αν πρέπει να σκεφτόμαστε κάτι γιατί και αυτό το τελευταίο δείχνει να είναι προβληματικό.
Και φυσικά η ανακοίνωση του ΔΝΤ είναι ασαφής. Δυστυχώς δεν είναι ασαφής τώρα. Ήταν πάντα ασαφής όπως ήταν πάντα παράδοξη η αντιμετώπιση του ζητήματος. Αλλά είπαμε. Πρέπει να προετοιμαστούμε για την επόμενη μέρα και να δικαιολογήσουμε τι λέγαμε και να χτίσουμε στο τι θα λέμε.
Στην πράξη, αγορές, επίσημοι, τεχνοκράτες, βοηθοί πολιτικών, τραπεζίτες και πολλοί άλλοι ακόμη, έχουν πλήρως αντιληφθεί ότι το ελληνικό χρέος θα τεθεί σε καθεστώς ελεγχόμενης ρύθμισης, μεταξύ του δεύτερου μισού του 2012 και των αρχών του 2013. Η εξέλιξη αυτή είναι σπουδαία και θα επιτρέψει την αναδιαπραγμάτευση όλων των βασικών χαρακτηριστικών του χρέους, σε όφελος και των πιστωτών μας και της εθνικής οικονομίας. Μόνη προϋπόθεση για να προχωρήσουν ομαλά τα πράγματα είναι να επιτύχουμε εκεί ακριβώς που υπάρχει η μεγαλύτερη αδυναμία: στην πρακτική εφαρμογή.
Αυτή η δυνατότητα της ελεγχόμενης ρύθμισης χρεών να ξέρετε ότι είναι μια πολύ πρόσφατη θεωρία. Αναπτύχθηκε σε διάφορους πανεπιστημιακούς κύκλους το τελευταίο τρίμηνο η τετράμηνο και οι έγκριτοι αναλυτές μας έσπευσαν να την υιοθετήσουν. Είναι πραγματικά κρίμα που τέτοιες επιλογές δεν υπήρχαν τον Μάιο του 2010, όπου το ερώτημα μνημόνιο η χρεωκοπία αποτελούσε το δίλημμα. Αλλά πραγματικά δεν μπορείς να ελέγξεις πότε θα αναπτυχθούν αυτές οι θεωρίες.
Ας τελειώσουμε με τους τρεις κινδύνους. Πρώτος κίνδυνος είναι να υπάρξουν καθυστερήσεις στην εφαρμογή φορολογικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Οι πιθανότητες είναι ήδη μεγάλες. Δεύτερος κίνδυνος είναι να μην κατορθώσει η κυβέρνηση να ξαναμπεί στις αγορές ακόμη κι αν το πρόγραμμα προχωρά ικανοποιητικά. Μια αναταραχή στην Ευρωζώνη ή στον διεθνή ορίζοντα, κάνουν πιο απαιτητικές τις αγορές, σενάριο που έχει και αυτό σοβαρές πιθανότητες. Τέλος, μια υπερβολικά γρήγορη μείωση τραπεζικού χρέους, από τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, θα αφαιρέσει, στον πιο κρίσιμο χρόνο, την όποια ενδεχομένη απαρχή θετικής ισορροπίας της οικονομίας.
Κανείς, ποτέ, δεν είπε ότι τα πράγματα θα είναι εύκολα. Παραμένει εξαιρετικά αμφίβολο αν είμαστε, όλοι μαζί, έτοιμοι για την προσπάθεια. Αυτός ήταν πάντοτε ο πρώτος και ο ουσιαστικός κίνδυνος
Τώρα αν κάποιος ευνουχισμένος σωματικά και πνευματικά (πρέπει να είναι και τα δύο για να κάνει τέτοιες ερωτήσεις) ρωτήσει γιατί με αυτές τις παραμέτρους και ιδιαίτερα με τις παραμέτρους 2 και 3 έπρεπε να υπογράψουμε την δανειακή σύμβαση του μνημονίου και πρέπει να πουλήσουμε και τα ασημικά μας, θα πρέπει να καεί στην φωτιά. Ο δημοσιογράφος, επειδή φοβάται τα εγκαύματα, δεν αναρωτιέται.
Ο επίλογος όμως είναι αξεπέραστος. Πέσαμε μαχόμενοι στα πλαίσια της ηθικής και των ιδανικών μας. Αλλά πέρα από μεγάλα λόγια, πουείναι πάντα εύκολα, πέσαμε για μια ακόμα φορά θύματα της ανηθικότητας μας και της αναξιοπιστίας μας. Το τραγικό είναι ότι καταφέραμε να ξεπεράσουμε σε 10 μήνες τα εκπληκτικά επιτεύγματα μας σε αναξιοπιστία και ανηθικότητα πολλών δεκαετιών. Και αυτό γιατί κάναμε, από την αντίθετη μεριά, αυτά που κάνουν τόσες δεκαετίες τα λαμόγια και οι κρατικοδίαιτοι. Δεν κοιτάξαμε το συμφέρον μας ως χώρα αλλά τα ιδιοτελή συμφέροντα μας.
Και για να σταματήσουμε τις στοχαστικές αναλύσεις του λόγου που συμβαίνουν όλα αυτά , καλά θα κάνουμε να θυμόμαστε τα λόγια του κ. Παπαχελά από το άρθρο του Συντεταγμένα ή άναρχα; τα οποία ρεαλιστικά αποτυπώνουν την κάτάσταση
Το ερώτημα είναι πότε θα σταματήσει η Ελλάδα και μια αναδιάρθρωση του χρέους της να συνιστούν απειλή για τις γερμανικές και γαλλικές τράπεζες αλλά και το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα. Πότε, δηλαδή, θα μπορεί να πει το Βερολίνο ότι «εντάξει, τώρα και να κάνετε ένα κούρεμα της τάξης του 40% στα ομόλογά σας δεν μας πειράζει, είμαστε προετοιμασμένοι και προφυλαγμένοι». Είναι προφανές ότι τώρα, ακόμη, δεν είναι έτοιμοι γι’ αυτό το ενδεχόμενο και προσπαθούν με νύχια και με δόντια να το πάνε πιο πίσω. Οι Γερμανοί, αλλά και οι άλλοι βασικοί δανειστές μας, θα ήθελαν αυτό το «συμβάν» να γίνει οργανωμένα και μέσα σε απόλυτα ελεγχόμενες συνθήκες
Γιατί αυτοί προετοιμάζονται και φυλάγονται. Σε αντίθεση με εμάς που ούτε προετοιμαζόμαστε ούτε φυλαγόμαστε. Για να μην πω αυτοκτονούμε. Και όταν θα φτάσει η ώρα, τόσα πιο πολλά επιχειρήματα θα ανακαλύπτουμε για το τι έφταιξε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου