Έχουμε συμφωνήσει (περίπου) σε δύο βασικά στοιχεία για την οικονομία μας. Το πρώτο είναι ότι με τον ένα η άλλο τρόπο αυτή η δημοσιονομική κατάσταση δεν μπορεί να συνεχίσει και η Ελλάδα θα πρέπει να βρει τρόπους να αντιμετωπίσει το οικονομικό και δημοσιονομικό χάος που έχει δημιουργήσει.
Το δεύτερο είναι ότι το επίπεδο του χρέους, ακόμα και αν θεωρήσουμε ως δεδομένη την πλήρη εφαρμογή των όρων του μνημονίου, είναι απαγορευτικό και ότι η αναδιάρθρωση του χρέους δεν είναι θέμα προς συζήτηση. Θέμα προς συζήτηση και ανάλυση είναι το αν και κατά πόσο θα ‘επρεπε να γίνει τώρα η αργότερα και το αν η έμμεση απόφαση της ευρωπαϊκής Ένωσης να μην γίνει τώρα έχει σχέση με τα συμφέροντα της Ελλάδας η με τα συμφέροντα των πιστωτών μας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι αναλυτές μας προσπαθούν να μας πείσουν, ότι τώρα δεν είναι η ώρα και ότι η προσοχή μας δεν πρέπει να είναι επικεντρωμένη στο χρέος αλλά στον έλεγχο του ελλείμματος. Αυτό δεν σημαίνει ότι το χρέος δεν είναι σημαντικό αλλά στο ότι μόλις μειώσουμε το έλλειμμα η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μας εμπιστευτεί και θα βρει και ένα τρόπο να αντιμετωπίσουμε και το θέμα του χρέους.
Αντιγράφω από το σημερινό άρθρο του κ. Μαυρίδη στον capital.gr Τι λένε οι αριθμοί για τον "θρίαμβο" που απεικονίζει γλαφυρά κατά την γνώμη μου την άποψη αυτή
Τι έκαναν χτες τα spreads; Έπεσαν περί τις 37 μονάδες βάσης. Και λοιπόν; Είναι αυτή κίνηση που απεικονίζει τα αποτελέσματα ενός θριάμβου; Όχι κι αυτό το γεγονός έχει την εξήγησή του. Από την άλλη, το χρηματιστήριο «πέταξε». Κι αυτό έχει την εξήγησή του. Οι αριθμοί δεν κάνουν λάθος, οι άνθρωποι μπορεί. Οι αριθμοί μας λένε ότι πρέπει να είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι ή αλλιώς ότι έχουμε ακόμη αρκετό δρόμο μπροστά μας. Ένας δρόμος που θα μακραίνει όσο κάνουμε το λάθος να προσπαθούμε να αγνοούμε την αλήθεια των αριθμών...
Τα πράγματα είναι απλά: Στην Ευρώπη θα ήθελαν να μας πιστέψουν, ότι είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε τα αδύνατα δυνατά για να πετύχουμε τους στόχους μας, αλλά δεν μας πιστεύουν και δεν μας εμπιστεύονται. Αυτή είναι η ερμηνεία της περιορισμένης επίδρασης των καλών νέων στα spreads.
Λοιπόν, η μικρή μείωση των spreads έχει να κάνει με την αξιοπιστία μας. Αν κάναμε περισσότερα και αν ήμασταν πιο αξιόπιστοι τα spreads θα έπεφταν περισσότερο. Σε αυτό το σημείο, θα είναι χρήσιμο να υπενθυμίσουμε ότι τα spreads και τα CDS που τόσο γρήγορα μπήκαν στην ζωή μας δεν είναι, κατά βάση, μέτρο αξιοπιστίας. Τα CDS είναι ασφάλιστρα κινδύνου και απεικονίζουν την αντίληψη της αγοράς για την πιθανότητα χρεωκοπίας μιας χώρας ενώ τα spreads εμπεριέχουν στοιχεία αξιολόγησης της οικονομικής κατάστασης αλλά όπως είναι λογικό βασίζονται και στη βιωσιμότητα μίας οικονομίας.
Έτσι, και με βάση τα παραπάνω, ας κάνουμε μια υπόθεση. Ας υποθέσουμε λοιπόν , ότι αύριο το πρωί η Ελλάδα ανακοίνωνε ότι είχε αγοράσει κρυφά όλα τα ομόλογα που είχε εκδόσει η ότι, πιο ρεαλιστικά, η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωνε ότι προχωράει στο πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων για την Ελλάδα. Το αποτέλεσμα θα ήταν η τιμή των spreads και των CDS θα έπεφτε κατακόρυφα. Φαντάζομαι ότι ούτε το ένα ούτε και το άλλο στην παρούσα φάση δεν θα σήμαινε αύξηση της αξιοπιστίας μας ως αναφορά τις μεταρρυθμίσεις και την οικονομική πραγματικότητα στην Ελλάδα.
Αυτό δεν σημαίνει ότι θα είχαμε τα spreads της Ολλανδίας αλλά η λύση του προβλήματος του χρέους θα μείωνε δραματικά τα ελληνικά spreads. Αυτή η απλή παραδοχή σημαίνει ότι η επικαλούμενη αξιοπιστία της κυβέρνησης και της Ελλάδας δεν είναι ο αποφασιστικός και σίγουρα όχι ο μοναδικός παράγοντας για την μείωση των spreads. Η αξιοπιστία είναι σημαντική για να έχουμε λογικά και βιώσιμα spreads αλλά εξίσου σημαντικό, αν όχι σημαντικότερο, είναι και η κατάσταση της οικονομίας και στην προκειμένη περίπτωση το χρέος μας.
Το περίεργο όμως είναι ότι αν υποθέσουμε ότι συμφωνούμε απόλυτα ότι η αξιοπιστία είναι το κλειδί της λύσης και ότι το χρέος που έχει διαμορφωθεί δεν είναι βιώσιμο, βρισκόμαστε πάλι σε αδιέξοδο. Διαβάστε ένα άλλο απόσπασμα από το σημερινό άρθρο του κ. Μαυρίδη
Η Ευρώπη, πάντως, δεν είναι διατεθειμένη να μας αφήσει να πιστεύουμε ότι μπορούμε να συμπεριφερόμαστε σαν κακομαθημένα. Θα είναι πολύ αυστηροί μαζί μας. Μην πιστέψει κανείς ότι απέχουμε αρκετά από μία πιθανή απόρριψη μιας δόσης. Δεν μας έχουν υιοθετήσει. Αναστολή της ποινής μας πρόσφεραν. Κι είναι στο δικό μας χέρι να κερδίσουμε από τον χρόνο που μας έδωσαν. Αλλά αυτό θα πρέπει να είναι άμεσα ορατό. Και μην πει κανείς ότι δήθεν οι άλλοι δεν θέλουν να το δουν. Η γλώσσα των αριθμών λέει την αλήθεια. Όταν λοιπόν θα δούμε στεριά, θα το αντιληφθούμε αμέσως. Τα spreads θα πέφτουν 100 – 100 μονάδες και όχι μόλις 37 μονάδες έπειτα από ένα τόσο σημαντικό νέο, όπως πράγματι ήταν αυτό της Παρασκευής.
Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι χωρίς κωλυσιεργίες ακολουθούμε το πρόγραμμα του μνημονίου τόσο σε επίπεδο αλλαγών όσο και σε επίπεδο δημοσιονομικών προσαρμογών. Επίσης καταφέρνουμε σε χρόνο ρεκόρ να προχωρήσουμε στην ιδιωτικοποίηση, αξιοποίηση, πώληση δημόσιας περιουσίας για το προβλεπόμενο ποσό των 50 δις. Ας υποθέσουμε επίσης ότι αυτά τα κάνουμε με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να πείσουμε και τον πιο εχθρικό αναλυτή, για την αξιοπιστία μας . Και ας υποθέσουμε ότι όλα αυτά τα κάνουμε τόσο σωστά που καταφέρνουμε έτσι ώστε στο τέλος του 2012 να έχουμε δημοσιονομικό έλλειμμα της τάξης του 3%.
Τότε λογικά θα πέσουν τα spreads ταχύτατα και εντυπωσιακά μάλιστα, όπως άλλωστε δηλώνει και ο κ. Μαυρίδης. Όλα ωραία? Όχι ακριβώς. Εξακολουθούμε να έχουμε ένα πρόβλημα αν θυμάστε, αυτό του χρέους, για το οποίο έχουμε συμφωνήσει ότι είναι μη διαχειρίσιμο. Με τα spreads χαμηλότερα, η επαναγορά χρέους γίνεται δυσκολότερη αφού το ποσό που θα είναι διατεθειμένοι να τα πουλήσουν οι κάτοχοι τους θα είναι υψηλότερο από το σημερινό. Αν υποθέσουμε λοιπόν ότι οι υπολογισμοί με βάση της παρούσες άθλιες συνθήκες αναφέρουν ότι θα μπορούσε να να αγοραστεί χρέος στο επίπεδο του 65-75% της αρχικής τιμής του (ανάλογα με τα ομόλογα και την ημερομηνία λήξης τους) είναι λογικό να υποθέσουμε ότι με τα spreads μειωμένα ( ας υποθέσουμε στις 500 μονάδες βάσης) το ποσοστό που θα ήταν διατεθειμένοι να πουλήσουν οι κάτοχοι ομολόγων θα ήταν στο 75-85%. Ποσοστό haircut που προφανώς, σύμφωνα με όλους τους αναλυτες, δεν αρκεί για να κάνει το χρέος διαχειρίσμο.
Σε αυτή την περίπτωση και με την λογική πάντα ότι το χρέος δεν είναι διαχειρίσιμο τι θα έπρεπε να κάνουμε? Για να επιτύχουμε αναπροσαρμογή του χρέους σε διαχειρίσιμα επίπεδα, και εφόσον ο μοναδικός τρόπος που είναι φιλικός προς τις αγορές για να το πετύχουμε αυτό θα ήταν η επαναγορά ομολόγων με κάποιο τρόπο, θα έπρεπε να βρούμε πιο δραστικές λύσεις. Αυτές όμως δεν φαινεται να υπάρχουν. Αν βρισκόμασταν σε αυτή τη θέση, η μοναδική περίπτωση θα ήταν η παύση πληρωμών και η πρόσκληση στους κατόχους των ομολόγων σε συζήτηση για μείωση τςης αξίας των ομολόγων σε μεγαλύτερο βαθμό από αυτόν που θα ήταν διατεθειμένη η αγορά να δώσει τη συγκεκριμένη στιγμή. Με απλά λόγια γυρνάμε σε μια κατάσταση στην οποία βρισκόμασταν και τον Μαίο του 2010, και έχουμε το πλεονέκτημα (?) ότι η δημοσιονομική μας κατάσταση είναι πολύ καλυτερη από τότε.
Αρα λοιπόν, φαίνεται ότι προκρίνουμε μια στρατηγική η οποία θα ανεβάσει (?) την αξιοπιστία μας αλλά θα οδηγήσει σε νέο αδιέξοδο στην αντιμετώπιση του χρέους. Στα πλαίσια αυτά και αναλόγως τι μπορεί να πιστεύει ο καθένας, υπάρχουν δύο πιθανές απαντήσεις για αυτό που συμβαίνει
Α) είτε όλοι αυτοί οι υπέρμαχοι της σημερινής πολιτικής έχουν inside information και γνωρίζουν ότι η ΕΚΤ η κάποιος άλλος ήδη αγοράζει και θα συνεχίσει να αγοράζει ελληνικά ομόλογα με μειωμένες τιμές. Γνωρίζουν επίσης ότι υπάρχει και μία συμφωνία (ελπίζω όχι προφορική αλλά Γερμανικής φύσεως για να αρχίζουμε, στα πλαίσια της επαναστάσεως, να αλλάζουμε πραγματικά και να κάνουμε τα πράγματα με τον σωστό τρόπο) ότι με την επιτυχία του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής, τα ομόλογα θα προσαρμοστούν στην αξία κτήσης τους από την ΕΚΤ και όχι στην ονομαστική τους αξία οδηγώντας στη μείωση του χρέους. Τότε και μόνον τότε το πραγματικό ζήτημα θα ήταν η δημοσιονομική προσαρμογή και θα έβγαινε νόημα από αυτά που συμβαίνουν.
Β) Δεν έχουν κανένα inside information και προφανώς γνωρίζουν ότι η πολιτική που ακολουθείται είναι αδιέξοδη για την Ελλάδα. Γνωρίζουν επίσης, και αυτό μόνο εμείς θα μπορούσαμε να το πετύχουμε, ότι έχουμε βάλει τον εαυτό μας στην περίεργη θέση η επιτυχία του μνημονίου να είναι επιζήμια για την αντιμετώπιση της αντικειμενικής κατάστασης της χώρας μας οσο αναφορά το χρέος της. Ο γνωστός αριστερός, κρατικοδίαιτος, κ. Καίσαρης (συγχωρέστε με κ. Καίσαρη) στα πρόσφατα άρθρα του Θάνατος από επιμήκυνση και Η επόμενη μέρα. περιγράφει γλαφυρά τα αδιέξοδα και τα προβληματα.
¨Όπως επίσης μπορεί να περιγράφει και το πραγματικό σχέδιο για την Ελλάδα το οποίο και φυσικά δεν θα μπορούσε να αποκαλυφθεί. Ο αντίλογος, αν και όπου υπάρχει είναι «επαναστατικός» και καθόλου οικονομικός και δεν απαντάει πουθενά στα ερωτήματα που τίθονται. Οπότε επικοινωνιακά προσπαθούν να διαχειριστούν το ζήτημα προσπαθωντας να πείσουν ένα μέρος της κοινής γνώμης ότι υπάρχει επωφελές σχέδιο για την Ελλάδα έτσι ώστε να αποφύγουν περαιτέρω επιδείνωση της πολιτικής και κοινωνικής κατάστασης στην Ελλάδα. Προσπαθούν δε να πείσουν, όχι το αριστερό κρατικοδίαιτο κομμάτι της Ελλάδας που πραγματικά έχουν συμφέροντα στο να μην αλλάξει κάτι, αλλά αντίθετα, και αυτό πραγματικά τους προβληματίζει και δεν μπορούν να το αντιμετωπίσουν, ένα μεγάλο μέρος που ενώ δεν είναι αριστεροί και κρατικοδίαιτοι, δεν καταλαβαίνουν τι κάνουμε και γιατί.
Έτσι αυτό που πραγματικά έχετε να αποφασίσετε είναι αν υπάρχει inside information και συμφωνίες που δεν είναι ευρύτερα γνωστές. Στην περίπτωση αυτή εχετε το πλεονέκτημα ότι είναι λογικό μια τέτοια συμφωνία να ήταν κρυφή. Την ίδια στιγμή εχετε το μειονέκτημα ότι αν ήταν κρυφή μάλλον δεν θα έπρεπε να την ξέρουν και αυτόί οι αναλυτές. Αλλά σε κάθε περίπτωση και δυστυχώς για τους επαναστάτες, αν τέτοια συμφωνία υπάρχει, εσείς που δεν το ξέρετε και αναρωτιέσται τι γίνετε, δεν είστε ουτε αριστεροι, κρατικοδίαιτοι ουτε αντι-επαναστάτες που θέλετε να μην αλλάξει τίποτα. Με βάση τα δεδομένα που έχετε, αναρωτιέσται πολύ λογικά τι κάνουμε.
Εγώ από την άλλη, πολύ φοβάμαι ότι δεν υπάρχει κανένα inside information. Όχι επειδή τα ξέρω όλα, αλλά κρινοντας από τις αντιδράσεις και την αρθρογραφία σε ζητήματα καθημερινής οικονομικής ειδησιογραφίας. Γιατί αν υπήρχε κρυφή συμφωνία, και αφού για κάποιο διάστημα η Ελλάδα δεν χρειάζεται τις αγορές, η άνοδος των spreads θα βοηθούσε το κρυφό σχέδιο όπως επίσης θα βοηθούσε και η υποβάθμιση ( απολύτως λογική και εξαιρετικά αργοπορημένη) της Moodys. Οι αντιδράσεις της Ελλάδας και της Ευρώπης δεν έχουν ουτε οικονομική λογική αλλά επιπρόσθετα, και απείρως σημαντικότερα, αν είναι ενδεικτικές της καινούργια αντίληψης περί ρεαλισμού, οικονομικων και ηθικής στις αγορές, τότε κυριολεκτικά « την βάψαμε» κατά το κοινώς λεγόμενον.
Αλλα επειδή δεν είναι λογικό να εμπιστεύεσται ουτε την δικιά μου ‘ανάγνωση¨ των καθημερινών ειδήσεων αλλά ουτε να βασίζεται την άποψη σας σε αυτά που μπορεί να ξέρουν η να μην ξέρουν οι αναλυτές, καλό θα είναι απλά να συνεχίσετε να διαβάζεται τις αναλύσεις και να παρακολουθείται τις εξελίξεις. Διαβάζοντας και μελετώντας της, καλά θα κάνετε να προσέχετε αλλαγές στην αρθρογραφία. Έτσι, αν και μπορείτε να κάνετε λίγα πράγματα για να επηρεάσατε την κατάσταση, όταν θα διαβάσετε στο μέλλον περισπούδαστες αναλύσεις περί ηθικής της Ελλάδος, ότι θα ξεπληρώσουμε στο ακέραιο τα πάντα και ότι αφού έχουμε ελέγξει το δημοσιονομικό χρέος μπορούμε σε βάθος χρόνου να χρηματοδοτήσουμε το χρέος , καλά θα κάνετε να γυρίσετε πίσω και να ξαναδείτε τα γραπτά όλων από τον Μαίο του 2010 έως και τον μάρτιο του 2011. Για να καταλάβετε αν ήξεραν η όχι , αλλά σημαντικότερα να καταλάβετε τι έλεγαν και γιατί.
Και τότε, αναλόγως με αυτά που θα έχετε διαπιστώσει, να ρωτήσετε γιατι ακόμα και αυτοί που έβρισκαν επιτυχίες γενναιοδωρίες και προοπτική σε κάθε απόφαση, αδυνατούσαν να λάβουν υπόψιν τους τις ξεκάθαρες δηλώσεις του αξιόπιστου πρωθυπουργού μας ότι δεν θα χάσει κανένας ούτε ένα ευρώ. Γιατί εγώ προς το παρόν, και μάλλον βλακωδώς, καταλαβαίνω ότι ενώ όλοι θεωρούν την αναδιάρθρωση κομβικό ζήτημα και απλώς επιχειρηματολούν ότι δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για να γίνει, αδυνατούν να λάβουν υπόψιν τους τις δημόσιες δηλώσεις του πρωθυπουργού, που αππορίπτει οποιαδήποτε αναδιάρθρωση. Η απλώς τις προσπερνούν.
Τότε, μπορεί να χρειαστείτε ακόμα μία επανάσταση. Κατά την γνώμη μου δε, αυτή η επανάσταση θα είναι το ίδιο επωφελής, για να μην πώ επωφελέστερη, για αυτή τη χώρα, σε σχέση με αυτή που μας καλούν να κάνουμε τώρα για να αντιμετωπίσουμε τις οικονομικές και δημοσιονομικές παθογένειες της χώρας μας. Και πιθανόν αυτή η επανάσταση θα έπρεπε να γίνει πρώτα η τουλάχιστον παράλληλα με την δημοσιονομική επανάσταση.
Τότε επίσης θα καταλάβετε γιατι οι γερμανοί είναι χρόνια μπροστά από εμάς. Και πολύ φοβάμαι ότι θα το καταλάβετε αγνοώντας τις οικονομικές επιτυχίες τους η τις πάσης φύσεως «γενναιοδωρίες» τους και την οργάνωση τους. Και τα παιδιά σας επίσης θα το καταλάβουν. Για τους λάθος λογους δυστυχώς.
Προς το παρόν είπαμε…. Να ελπίζετε. Αλλωστε η ελπίδα πεθαίνει τελευταία. Δυστυχώς για τους Ελληνες, Οι Γερμανοί από την άλλη, σοφά για ακόμα μια φορά, δεν την βάζουν καν στην εξισωση. Στο δρόμο θα διαπιστώσουμε αν αυτοί η εμείς κάνουν καλυτερα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου