Η περίπτωση της Ιρλανδίας είναι σαν ένα παραμύθι αλλά με κακό τέλος. Η μικρή αυτή χώρα με πληθυσμό 4,4 εκατομμύρια ανθρώπους βρέθηκε από το παράδεισο στην κόλαση σε διάστημα μικρότερο των δύο ετών. Το κακό είναι ότι ο παράδεισος ήταν μάλλον πλασματικός ( στον κόσμο της οικονομίας λέγεται και φούσκα) ενώ η κόλαση θα είναι πραγματική και αναμένεται να διαρκέσει περισσότερο.
Σε κάθε γωνιά της χώρας, και μερικές φορές στη μέση του πουθενά, υπάρχουν συγκροτήματα κατοικιών σε κάθε στάδιο κατασκευής (ολοκληρωμένα, μισοτελειωμένα, η στην αρχή της κατασκευής) τα οποία αναμένεται να μην πουληθούν ποτέ και να μείνουν ακατοίκητα μέχρι να μετατραπούν σε άχαρα ερείπια. Σύμφωνα με έρευνες υπάρχουν περίπου 300.000 νέες κατοικίες στην Ιρλανδική Δημοκρατία που παραμένουν ακατοίκητες. Για να καταλάβετε το μέγεθος, αν κάναμε μια αναγωγή σε παρόμοια επίπεδα στην Αμερική θα ήταν σαν να είχαμε 21 εκατομμύρια κατοικίες απούλητες.
Στο ιρλανδικό παραλήρημα συμμετείχαν οι πάντες. Κατά τη διάρκεια της άνθησης, οι οδηγοί ταξί και οι βοηθοί καταστημάτων θα μπορούσαν να σας περιγράψουν πως αγόρασαν το τρίτο η τέταρτο σπίτι τους με τα χρήματα που είχαν δανειστεί από τις τράπεζες. Οι πιο προχωρημένοι θα σας μιλούσαν και για διαμερίσματα που είχαν αγοράσει στην Ευρώπη - από τη Μάλαγα και την Βουδαπέστη έως τις ακτές της Μαύρης Θάλασσας της Βουλγαρίας.
Η τρέλα που είχε συμπαρασύρει την χώρα μπορεί να μετρηθεί από μερικά παραδείγματα. Μία έκταση 25 στρεμμάτων με ένα εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο στην άκρη του Δουβλίνου πωλήθηκε το 2006 για 550 εκατ. δολάρια. Δύο χρόνια αργότερα και μετά την κατάρρευση των τραπεζών, είχε αποτιμηθεί σε 80 εκατ. Δολάρια. Η αποτίμηση αυτή είναι λογιστική γιατί στην πραγματικότητα, και σε μία τέτοια αγορά, η αξία του σε μια αγοραπωλησία θα ήταν πολύ μικρότερη.
Ένα σπίτι στο Shrewsbury Road στο Δουβλίνο, πουλήθηκε για 80 εκατομμύρια δολάρια το 2005, αλλά, τώρα στέκεται άδειο και είναι στο δρόμο για την εγκατάλειψη. Το σπίτι βρίσκετε στον αποκαλούμενο «δρόμο των εκατομμυριούχων » στον οποίο κανένα σπίτι δεν έχει πουληθεί τα τελευταία δύο χρόνια παρά το γεγονός ότι οι τιμές έχουν υποχωρήσει κατά 66 τοις εκατό.
Όλα αυτά δεν θα ήταν δυνατό να συμβούν αν δεν υπήρχε η χρηματοδότηση των ξένων τραπεζών. Η Royal Bank of Scotland είχε δανείσει 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων τα τραπεζικά ιδρύματα στην Ιρλανδία. Οι Γερμανικές τράπεζες συμμετείχαν με 140 δισεκατομμύρια δολάρια ενώ η συμμετοχή των βρετανικών τραπεζών ήταν στα ίδια επίπεδα. Οι πρωταθλητές, σε κατά κεφαλήν βάση, ήταν οι Βέλγοι, με βάρος κοντά στα 57 δισεκατομμύρια δολάρια ενώ οι Αμερικανικές τράπεζες ήταν πιο προσεκτικές με έκθεση κοντά στα 70 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η Anglo Irish Bank , τελικά κατέρρευσε και άφησε μια κληρονομιά στους φορολογούμενους περίπου 40 δισεκατομμύρια δολάρια. Για να πάρετε μια εικόνα της κατάστασης, η τράπεζα είχε δανείσει κατά μέσο όρο $ 1,7 δις σε κάθε ένα από έξι μεγάλους εργολάβους και περισσότερα από 650 εκατομμύρια δολάρια σε καθέναν από άλλους εννέα εργολάβους.ι
.
Μετά την απόφαση της Ιρλανδικής κυβέρνησης να αναλάβει τα χρέη των τραπεζών, το ακαθάριστο εξωτερικό χρέος της Ιρλανδίας είναι λίγο μικρότερο από μισό εκατομμύριο δολάρια κατά κεφαλήν, δηλαδή, πάνω από 2 τρισεκατομμύρια δολάρια συνολικά. Αλλά και σε δημοσιονομικό επίπεδο, η κυβέρνηση και κατά την διάρκεια της άνθησης -υπό την καθοδήγηση του μεγαλύτερου πολιτικού κόμματος της Ιρλανδίας, Fianna Fáil το οποίο βρίσκεται στην εξουσία για τα περισσότερα από τα τελευταία 80 χρόνια -αύξησε τις δημόσιες θέσεις κατά 25 τοις εκατό, καθώς και το ποσοστό της αποζημίωσης. Ο μέσος μισθός των δημοσίων υπηρεσιών αυξήθηκε από 39.000 δολάρια ετησίως το 1998 σε 64.000 δολάρια το 2008.
Ο προϋπολογισμός της χώρας ήταν ισορροπημένος, αλλά μόνο επιφανειακά, μέσω των φορολογικών εσόδων από την κατασκευή και τους φόρους που στηριζόντουσαν στην ακίνητη περιουσία. Όταν οι τιμές άρχισαν να καταρρέουν , η κυβέρνηση βρέθηκε κυριολεκτικά σε αδιέξοδο.Οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων έχουν ήδη κοπεί μέχρι και 25%, και αυτή φαίνεται να είναι μόνο η αρχή. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις το 66 % των πολιτών δεν γνωρίζει αν θα μπορεί να καλύψει τις βασικές ανάγκες του και ο λαός της Ιρλανδίας αισθάνεται πληγωμένος από το γεγονός ότι οι ξένοι πλέον υπαγορεύουν την εθνική πολιτική. Η ανεργία κινείται πλέον στο 13 % και θα ήταν πολύ μεγαλύτερη αν ένα ποσοστό που υπολογίζεται περίπου στο 5 % του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας δεν είχε μεταναστεύσει κατά τα τελευταία δύο χρόνια.
Στα καλά νέα (αν υπάρχουν τέτοια) οι εξαγωγές πάνε καλά, και η Ιρλανδία έχει εμπορικό πλεόνασμα, αλλά δυστυχώς όχι αρκετά μεγάλο, για να εξυπηρετήσει το χρέος της. Προς το παρόν,προσπαθεί να αποτρέψει την κατάρρευση πολλών τραπεζών, και να πείσει ότι η χώρα δεν είναι υπό πτώχευση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου